Mikrobiom! Co to takiego?

O mikrobiomie, czyli naszych “małych towarzyszach” wiemy coraz więcej ale naukowcy stale odkrywają co róż nowe fakty na ich temat. W tym temacie bloga postaram się wyjaśnić o co chodzi z tym mikrobiomem i jaki wpływ ma na zdrowie i kondycję naszej skóry. Jak wszyscy wiemy na naszej skórze żyje ponad tysiąc różnych gatunków bakterii stanowiących florę bakteryjną, które potrafią czasami nieźle namieszać wywołując niechciane schorzenia między innymi trądzik.

Dla wielu osób wizja, że na jego skórze mogą żyć miliardy organizmów jest przerażająca, wydaje się nam że bakterie są złe i należy się ich pozbyć jak najszybciej. Nasza obsesja na punkcie dokładnie oczyszczonej skóry oraz nawyki higieniczne kładące duży nacisk na antyseptykę niszczą zdrową barierę ochronną. Po demakijażu lub peelingu skóra powinna być nawilżona i gładka, broń boże sucha i ściągnięta. Kiedy zaczynamy nadmiernie peelingować lub oczyszczać skórę uszkadzamy jej barierę ochronną, wtedy mikrobiom na skórze traci równowagę i otwiera drzwi patogenom wywołującym schorzenia typu egzema i wspomniany wcześniej trądzik. Dlatego też tak wiele błędów popełnianych przy pielęgnacji skóry skutkuje jej złym wyglądem. To właśnie mikrobiom jest głównym elementem chroniącymi skórę przed czynnikami środowiskowymi! Należy pamiętać że zachowuje on swoje właściwości tylko wtedy, kiedy nie jest naruszony! Co ciekawe, okazuje się, że mikrobiom jest jedyny w swoim rodzaju, a mianowicie każdy z nas ma swój “profil mikrobiomu” – profil bakteryjny. Ale pamiętajmy, że pod wpływem różnych używek, leków, diety i stresu może dojść do dysbiozy czyli osłabienia mikrobiomu, co może skutkować chorobami takimi jak łuszczyca, atopowe zapalenie skóry, a nawet szybsze starzenie się skóry.

Co to jest mikrobiom?

Mikrobiom to bardzo duża ilość drobnoustrojów które zasiedlają nasz organizm zarówno od środka jak i od zewnątrz. Mikrobiom wspomaga barierę skórną oraz układ odpornościowy, zasiedla jamę ustną, przewód pokarmowy, układ moczowo-płciowy i oddechowy. Kolonizacja mikrobiomu zaczyna się już przy narodzianch, drobnoustroje zasiedlają układy i skórę noworodka, a z czasem kolonie bakterii głównie Bacteriodes, Proteobacterie, Firmicutes i Actinobacteria, grzyby i demodex namnażają się, a my nabieramy odporności. Po więcej informacji na temat nużeńca – demodex odsyłam was do tekstu z poprzednich tematów bloga, który znajdziecie w linku http://www.dermacare.pl/blog/czy-mieszka-z-toba-nuzeniec/

Co łączy mikrobiom skóry i jelit

Zdrowa skóra ma swój początek w jelitach, kiedy równowaga mikrobiomu w jelitach zostaje zaburzona, powstaje stan zapalny, który uruchamia powstanie przewlekłych dolegliwości skórnych. Tak więc przy niedostatecznej ilości dostarczanych substancji do organizmu na przykład w postaci błonnika procesy trawienne spowalniają, a szkodliwe bakterie zaczynają się namnażać i siać spustoszenie zaburzając równowagę zdrowych mikrobiomów w układzie pokarmowym zmieniając tym samym skład flory jelitowej. Ta kaskada prowadzi do zaburzeń układu pokarmowego a co za tym idzie także skóry. Jeśli flora bakteryjna jest uszkodzona to prowadzi to do łatwiejszego przenikania patogenów i wirusów. 

Strefa skóry a mikrobiom

Na skórze możemy wymienić trzy obszary, strefę lipidową czyli największe skupisko gruczołów łojowych, strefę wilgotną i strefę suchą. Na każdą ze stref przypada inny rodzaj drobnoustrojów chorobotwórczych.Tam gdzie mamy strefę wilgotną i bogatą w sebum skóra często jest obfita w bakterie Propionibacterium, w głównej mierze odpowiedzialną za powstawanie trądziku. W obszarach suchych z kolei częściej pojawia się gronkowiec. Tak jak wspomniałam wcześniej zaburzony stan naszego mikrobiomu może być spowodowany wieloma czynnikami, pojawić się może na skutek stresu, ekspozycji na słońce i powstanie wolnych rodników, a także nadmiernej higieny. Badania pokazały, że młoda, zdrowa skóra ma lekko kwaśny odczyn pH w przedziale 4,2 – 5,6. Poziom pH 7 uważa się za neutralny, a skóra woli naturalnie lekko kwaśne środowisko. Takie pH pozwala utrzymać skórze odpowiedni poziom nawilżenia i chronić skórę przed drobnoustrojami. Kosmetyki na bazie probiotyków są w stanie obniżyć pH skóry na bardziej kwasowy dlatego warto aplikować takie kosmetyki aby przywrócić naturalny poziom nawilżenia i elastyczności. Bakterie szczepu Bacillus Coagulans stosowane w formie tabletek jak i kosmetyków, biorą udział w produkowaniu substancji, które niszczą wolne rodniki, zwiększają produkcję ceramidów i zapobiegają utracie jędrności i powstawaniu zmarszczek.

Czynniki wpływające na mikrobiom

Na nasz mikrobiom ma wpływ szereg różnych czynników. Dużą rolę odgrywa tutaj układ hormonalny, rasa, wiek, płeć, klimat w którym żyjemy, środowisko i styl życia oraz pracy, ekspozycja na promienie słoneczne, brak snu, a nawet, kto by pomyślał rodzaj noszonej odzieży. Ogromne znaczenie mają zwyczaje higieniczne, dbanie o ciało z zewnątrz jak i nawyki typu picie alkoholu czy palenie papierosów. Układ hormonalny ma też istotny wpływ a najbardziej widoczny jest w okresie dojrzewania, kiedy zaczynają się uaktywniać androgeny. Wówczas dochodzi często do przerostu bakterii Propionibacterium Acne co nierzadko skutkuje pojawieniem się trądziku pospolitego.

Podsumowanie

Bądźmy łagodni dla naszej skóry, skoro na naszej skórze znajduje się naturalna ochrona w postaci zdrowych bakterii zacznijmy o nie dbać! Zwracajmy uwagę na kosmetyki stosowane do pielęgnacji szczególnie u małych dzieci. Wybierajmy delikatne kosmetyki myjące bez dodatków zapachowych, które nie będą przesuszać skóry i nadmiernie ścierać naszej naturalnej mikroflory ochronnej. Kondycja naszego mikrobiomu wpływa na zdrowie i wygląd naszej skóry, w tym także na jej proces starzenia się tak więc aby cieszyć się zdrową i promienistą skórą należy w pierwszej kolejności zadbać o jelita i o pielęgnację. 

Autor: Kosmetolog Karolina Czechowska