Trądzik – nieprawidłowość skóry

W poprzednim temacie poruszyłam między innymi problem stanów zapalnych organizmu i nie był to przypadek. Poprzedni wpis jest połączony z dzisiejszym tematem o trądziku i stanowi dobry wstęp do tego o czym będę pisać dzisiaj. Trądzik od zawsze stanowił duże wyzwanie w gabinetach kosmetycznych i jest problemem nie tylko nastolatków ale także osób dorosłych. Często okazuje się, że nie jest spowodowany bakteria bytującą  na naskórku lub zaburzeniem hormonalnym. Jaka jeszcze może być przyczyna powstawania trądziku dowiecie się z poniższego tekstu.
 

 

Geneza powstania trądziku

Trądzik pospolity jest przewlekłą, zapalną choroba gruczołów łojowych i ujść mieszków włosowych, charakteryzuje się  występowaniem wykwitów niezapalnych tzw zaskórników zamkniętych oraz otwartych, a także zapalnych takich jak krosty czy torbiele. Wykwity obecne przy trądziku często występują pod wpływem zmian hormonalnych (nadmiernej stymulacji androgenowej) kiedy dochodzi do nadmiernego pobudzenia czynności gruczołów łojowych tzw łojotoku i wzmożonego rogowacenia komórek przewodu wyprowadzającego gruczołów łojowych skóry. Nakładające się na siebie warstwy zrogowaciałego naskórka, wypełniają przewód wyprowadzający zamykając jego ujście. Take zablokowane czopem łojowym i zrogowaciałymi komórkami ujście  to tak zwany zaskórnik.

W takim nagromadzeniu substancji może dojść do namnożenia się niektórych bakterii, szczególnie Propionibacterium Acnes (naturalnie bytujących na naszym naskórku). Jest to bakteria rozwijająca się szczególnie łatwo i wywołująca proces zapalny, który może powodować zapalenia w okolicy gruczołu łojowego przez co powstają bolesne grudki i torbiele.
 

 
Dzisiaj po wielu latach, doświadczeniach  i przeprowadzonych  badaniach mamy większą wiedzę w tej dziedzinie, mianowicie największą przyczyną występowania zmian o charakterze trądziku jest nadmierne pobudzenie mechanizmów odpornościowych organizmu wywołanych w odpowiedzi immunologicznej w wyniku działania antygenów. Wpływ na taki stan może mieć wiele czynników, dlatego każda osoba powinna być traktowana jako osobny przypadek i poddana osobnej analizie tzw ogólnoustrojowej konsultacji, od tego powinno się rozpocząć zabiegi i leczenie.

Coraz więcej młodzieży na całym Świecie od Europy po Amerykę i Australię boryka się z tym problemem, aż 79-95% osób cierpi na zaostrzoną postać trądziku, na trądzik młodzieńczy od 80-100% to osoby pomiędzy 11-30 rokiem życia z czego 85% ma łagodny przebieg, a 15% postać zapalną. Obecnie z trądzikiem wieku średniego, niezależnie od miejsca na kuli ziemskiej zgłasza się coraz więcej osób zarówno kobiet  jak i mężczyzn, wzrastające dane procentowe pokazują nam jak dużą skalę stanowi problem trądziku.

Dr Staffan Lindeberg

Szwedzki naukowiec w latach 90 przeprowadził eksperyment, polegał on na przebadaniu grupy Malezyjczyków żyjących na odizolowanej wyspie – badaniu zostało poddane około 1200 mieszkańców powyżej 10 roku życia. Nikt z badanych, ani jedna osoba nie miały objawów trądziku, a także nie cierpieli na inne choroby cywilizacyjne. Ich dieta składała się z wyłącznie nieprzetworzonych produktów dostępne na miejscu takich jak banany, papae, tapioka, mango, arbuzy, ananasy, orzechy kokosowe i ryby. Na podstawie tego eksperymentu można podejrzewać, że trądzik ma związek ze zmianami cywilizacyjnymi i pomału staje się chorobą cywilizacyjną.

Charakterystyczne cechy występowania trądziku

U wszystkich osób borykających się z problemem trądziku występują wspólne cechy takie jak

• wzmożona produkcja łoju
• nadmierne rogowacenie przewodów wyprowadzających i ujść gruczołów łojowych
• rozwój bakterii Propionibacterium Acne
• uwalnianie mediatorów zapalnych w skórze

 

 

 
Trądzik pospolity w bardzo dużej mierze zależy od poziomu androgenów i estrogenów ale nie tylko to może być jego powodem, także problemy z hormonami tarczycy, poziomem witaminy D3, cytokin oraz prolaktyny. Może być także spowodowany zaburzeniem flory bakteryjnej i nadmierna utrata wody z naskórka. Następna przyczyna to stres, pod wpływem stresu wytwarzają się mediatory prozapalne, wiele osób zajada też stres słodyczami przyjmując zbyt duże dawki cukru co w połączeniu z promieniowaniem UV i bakteriami daje wykwity. Nawet przyjmowanie niektórych leków nasila powstawanie trądziku tutaj wyróżnić możemy między innymi sterydy, izoniazyd, barbiturany, lit, dziegcie i oleje mineralne.  

Androgeny

Genezą powstania hormonów androgenowych są nadnercza oraz jajniki lub jądra. Działają stymulująco na wykształcenie się wtórnych cech płciowych (budowa ciała, głos, typ owłosienia), a także na wydzielanie łoju i proliferację keratynocytów. Najistotniejsze dla powstawania zmian trądzikowych  jest stężenie nie samego hormonu testosteronu, lecz dihydrotestosteronu (DHT).  Warto także wspomnieć o insulinoporności, która staje się coraz częstszym problemem u coraz młodszych osób.

Widzimy więc teraz jak stan odżywiania ma wpływ na cały nasz układ hormonalny. Hormony estrogeny hamują produkcję androgenów oddziaływując bezpośrednio na receptory estrogenowe w gruczołach łojowych mieszków włosowych powodując spadek produkcji łoju. Na przykład u kobiet między 21 a 28 dniem cyklu miesiączkowego jakość skóry niestety się pogarsza a odpowiedzialny za to jest spadek poziomu estrogenów.

Obesogeny – co to takiego?

Kilka lat temu zupełnie przypadkowo, odkryto obesogeny. Są to przemysłowe chemikalia, które są dodawane do żywności, która jest nimi spryskiwana. Są to substancje zwiększające powstawanie otyłości, zaburzają pracę gospodarki hormonalnj, wywołują astmę i pobudzają produkcję lipidów.
 

 
Do obesogenów należy około 20 substancji, zaliczają się do nich:

• ftalany ( smary, kleje, przewody elektryczne, plastikowe elementy),
• ołów,
• bisfenole (substancja występująca w plastikowych butelkach, na paragonach fiskalnych),
• nikotyna,
• dietylstybestrol,
• organofosforany ( pestycyd ),
• tributylocynę (plastiki ),
• benzopireny ( dym tytoniowy ),
• polibromowane etery difenylowe,
• glutaminian sodu ( produkty spożywcze przetworzone, sproszkowane potrawy, mieszanki przypraw, konserwy, sosy, pasztety ),
• genisteina,
• pestycydy,
• fruktoza,
• polichlorowane bifenyle,
• atrazyna ( zwalcza chwasty przy uprawie kukurydzy ),
• dioksyny ( proces spalania odpadów )

Jeśli mamy kontakt z tymi substancjami to niestety nasz układ immunologiczny nie będzie reagował prawidłowo na jakiekolwiek hormony.

Inne hormony występujące w naszym organizmie mające wpływ na trądzik

Hormony tarczycy kontrolują podstawowe aktywności wszystkich komórek w organizmie, łącznie z metabolizmem, wzrostem i rozwojem. Kiedy poziom hormonów spada, wtedy przemiana materii w komórkach ulega spowolnieniu i obniża się poziom energii. W takim przypadku mówimy o  niedoczynność, jeśli stężenie hormonów jest zbyt duże, wtedy taki stan nazywamy nadczynnością.

Przy niedoczynności skóra dostosowuje się do spowolnionego metabolizmu, jest zimna, blada i sucha, traci witalność, włosy stają się rzadkie a paznokcie łamliwe z kolei przy nadczynność skóra dostosowuje się do zwiększonego metabolizmu, staje się gładka, wilgotna, ciepła, dłonie są mokre, w wyniku wzmożonego wydzielania łoju może pojawić się problem z łojotokiem na twarzy określanym jako łojotokowe zapalenie skóry. Obejmuje ono zazwyczaj skórę głowy, twarz i sporadycznie klatkę piersiową.

Prolaktyna stymuluje funkcję gruczołów płciowych, także odpowiedzialny za laktację, nadmierną produkcję sebum (łoju). Wydzielanie prolaktyny ma związek z permanentnym stresem lub wysiłkiem fizycznym.

Hormon wzrostu somatotropina (GH) – jest wydzielany przez przedni płat przysadki mózgowej, najwyższy poziom uzyskuje w okresie dojrzewania. W skórze zwiększa syntezę lipidów i różnicowanie komórek skóry.

Adrenalina – epinefryna ten hormon ma przygotować organizm do walki  w momencie zagrożenia, jest wydzielany,  gdy czujemy stres, napięcie, zdenerwowanie, wydzielają go nadnercza. W przypadku wydzielania adrenaliny dochodzi także do pobudzenia wydzielania łoju i potu w sytuacjach stresowych , co wiąże się z powstawaniem trądziku lub nasilenia jego objawów.

Bakterie

Nadmierna produkcja łoju i zablokowanie ujścia namnaża powstawanie bakterii beztlenowych (Propionibacterium Acnes, rzadziej Propionibacterium Granulosum ) i tlenowych (Staphylococcus Epidermidis) oraz grzybów drożdżopodobnych (Pityrosporum Ovale). Pityrosporum Ovale i Staphylococcus Epidermidis mimo, że występują w obrębie zmian trądzikowych nie są ich głównym powodem. Ich obecność również można zaobserwować u osób zdrowych.

Propionibacterium Acnes jest to bakteria bytująca na naszej skórze, gromadzi się w porach ale w normalnych ilościach nie jest szkodliwa. Jeśli jednak zdarzy się, że dojdzie do jej namnożenia np przy nadprodukcji łoju (co stanowi pożywkę dla bakterii) do tego zaczopuje się mieszek włosowy i w tym momencie mamy gotowe warunki do jej rozwoju. Jak wspomniałam wyżej bakteria ta jest nieszkodliwa, niestety w nadmiarze powoduje uszkadzanie struktury skóry, zaczynają uruchamiać się reakcje zapalne, często dochodzi do tego zakażenie dodatkową bakterią – gronkowcem. Bakterie powodują rozpad tłuszczy zawartych w łoju do wolnych kwasów tłuszczowych, mających szkodliwe działanie drażniące, a także nasilające rogowacenie mieszkowe.
 

 

Zakwaszony organizm

O tym pisałam we wcześniejszym wpisie, jest to stan, w którym dochodzi do zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej w organizmie. Zakwaszenie organizmu wynika przede wszystkim ze złej diety ale także stresu, braku ruchu, stosowania używek, diet odchudzających, niesystematycznego i szybkiego jedzenia.

Objawami zakwaszenia organizmu mogą być często zmiany nastroju, kłopoty z koncentracją, kłopoty ze snem, ale też zmiany w wyglądzie takie jak wypadanie włosów, łamliwe paznokcie, pojawienie się trądziku i suchej skóry.
 

 
Możemy zaobserwować, że problemów z trądzikiem nie da się odczytać nie biorąc pod uwagę stylu życia, diety, kondycji zdrowotnej (głównie jelit) a problem trądziku nie zawsze jest związany z okresem dojrzewania ale może też sygnalizować nam zaburzenia zachodzące w organizmie, tak jak wspominałam wcześniej zawsze należy do każdej osoby, każdego przypadku podejść indywidualnie.

Dzięki indywidualnemu podejściu dużo łatwiej jest odnaleźć przyczyny trądziku i dopasować odpowiedni zabieg lub odesłać do odpowiedniego specjalisty na leczenie terapeutyczne. Dlatego moi drodzy przychodząc do gabinetu musicie nastawić się na małe maglowanie ze swoich codziennych nawyków i postarać się udzielić kosmetologowi jak najwięcej szczegółowych informacji. Pytania, które mogą zostać wam zadane na pozór mogą wydawać się dziwne czy nieistotne ale zapewniam was że to mylne wrażenie. Im więcej cennych informacji przekażecie osobie robiącej taki wywiad tym większą macie szansę na poprawne dobranie sposobu leczenia i tym samym na pozbycie się uciążliwego problemu.

 

Autor: Kosmetolog Karolina Czechowska